🏠 मुख्यपृष्ठ / Home

भारतात लोकसंख्याचे वितरण कसे आहे?

मराठी | वर्ग: नागरिकशास्त्र | 27-09-2025 10:43 PM | 👁️ 2
भारतात लोकसंख्याचे वितरण अनेक घटकांवर आधारित आहे, जसे की भौगोलिक स्थान, आर्थिक विकास, शहरीकरण, आणि सांस्कृतिक विविधता. भारताची लोकसंख्या 2021 च्या जनगणनेनुसार सुमारे 1.3 अब्ज होती.

1. **भौगोलिक वितरण**: भारतात लोकसंख्या वितरण भौगोलिक क्षेत्रानुसार असमान आहे. उत्तर भारतातील राज्ये जसे की उत्तर प्रदेश, बिहार, आणि पश्चिम बंगाल यामध्ये उच्च लोकसंख्या आहे, तर उत्तर-पूर्व भारतातील राज्ये आणि काही केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये कमी लोकसंख्या आहे.

2. **शहरी आणि ग्रामीण वितरण**: भारतात शहरीकरणाचे प्रमाण वाढत आहे, तरीही एक मोठा भाग ग्रामीण भागात राहतो. 2011 च्या जनगणनेनुसार, भारताची शहरी लोकसंख्या सुमारे 31% होती, तर 69% लोक ग्रामीण भागात राहतात.

3. **आर्थिक विकास**: आर्थिक विकासाच्या दृष्टिकोनातून, विकसित राज्ये जसे की महाराष्ट्र, गुजरात, आणि तमिळनाडू यामध्ये लोकसंख्या अधिक आहे, कारण येथे रोजगाराच्या संधी अधिक आहेत.

4. **सांस्कृतिक विविधता**: भारतात विविध भाषां, धर्मां, आणि संस्कृतींचा समावेश आहे, ज्यामुळे लोकसंख्येचे वितरण सांस्कृतिक घटकांवर देखील प्रभाव टाकते.

5. **आयुर्वेदिक आणि आरोग्य सेवा**: आरोग्य सेवा आणि जीवनमानाच्या सुधारणा यामुळे लोकसंख्येचा वाढीचा दर कमी झाला आहे, परंतु काही भागांमध्ये हा दर उच्च आहे.

या सर्व घटकांमुळे भारतात लोकसंख्येचे वितरण जटिल आणि विविध आहे.